PRAAT MEE OVER HET PENSIOEN RAIL & OV

De werkgevers- en vakbonden in het spoor- en streekvervoer zijn er uit. Met het oog op de komende veranderingen in de pensioenregelgeving hebben ze een voorkeur voor een solidaire premieregeling. Maar wat willen de pensioendeelnemers zelf, de werknemers en gepensioneerden bij de spoor- en streekvervoerbedrijven? De bestuurders van FNV Spoor en FNV Streekvervoer gaan het ze komende tijd vragen.

Met de inwerkingtreding van de nieuwe Wet toekomst pensioenen (Wtp) per 1 juli jongstleden gaat er de komende tijd veel veranderen voor alle pensioenregelingen in Nederland. Oók die van het Pensioenfonds Rail & OV. Het bestuur van het pensioenfonds en de werkgevers en vakbonden bij de spoor- en streekvervoerbedrijven zagen de veranderingen echter al een tijdje aankomen en konden daarom onlangs al een voorstel neerleggen over de vraag hoe hun fonds hierop in wil spelen. De uitkomsten beslaan een boekwerkje van zo’n dertig pagina’s, maar FNV-pensioenfondsbestuurder Huub van den Dungen zal proberen de materie hier op hoofdlijnen samen te vatten.

Koopkrachtig pensioen

‘Onze boodschap in het algemeen is dat we willen komen tot een koopkrachtig pensioen’, steekt Van den Dungen van wal. ‘Dat is ons de afgelopen 15 jaar nauwelijks gelukt, zeg maar sinds de financiële crisis. De inleg is wel bijgeschreven, en de mensen hebben dat ook gekregen, maar de hoogte van de pensioenen heeft de inflatie niet volledig kunnen bijhouden.’

‘Dat komt’, vervolgt hij, ‘omdat de pensioenfondsen volgens de huidige regelgeving grote financiële reserves moeten aanhouden. Hierdoor zagen we dat de reserves toenamen maar de koopkracht van deelnemers en gepensioneerden afnam. Dit systeem was hierdoor feitelijk al langer niet echt houdbaar meer.’

‘In het nieuwe systeem wordt dit dan ook anders. Daarin mogen pensioenfondsen eerder meer uitkeren, bijvoorbeeld om de inflatie bij te benen. Een bijkomend risico is dan wel dat als de economie tegenzit de pensioenen verlaagd zouden kunnen worden. Om dat op te vangen gaan we een reserve aanleggen, de zogenoemde solidariteitsreserve. Deze reserve kunnen we inzetten zodra dit nodig is en hoeft lang niet zo hoog te zijn als de huidige reserve.’

Iedereen er op vooruit

Het streven van het pensioenfondsbestuur is dat iedereen er straks op vooruit gaat. ‘Alle prognoses wijzen uit dat dit ook zal gaan gebeuren’, beklemtoont de FNV-bestuurder. ‘Met één belangrijke waarschuwing: het zijn prognoses. Maar nogmaals: het moet voor iedereen beter worden. We kunnen straks veel gemakkelijker met de economische ontwikkelingen meebewegen.’

Een alternatief was te kiezen voor een zogenoemde flexibele premieregeling. ‘Die is meer individueel gericht en biedt de deelnemer mogelijkheden om zelf te kiezen hoe er binnen zijn persoonlijke pensioenvermogen wordt belegd. Met een hoog risico bijvoorbeeld, en dus ook met mogelijk hoge winsten, maar ook kans op forse verliezen. Wij als vakbond zijn hier niet voor. Solidariteit is altijd ons uitgangspunt geweest en gebleven. Gelukkig denken de werkgevers in het Pensioenfonds Rail & OV hier net zo over, dus konden we het al snel eens worden over de solidaire premieregeling.’

Dit laatste laat overigens onverlet dat de nieuwe regeling straks niettemin wel iets meer geïndividualiseerd zal zijn dan nu nog het geval is. ‘Nu zien de mensen alleen nog wat hun uitkering wordt. Straks zien ze wat er met hun vermogen gebeurt en hoe het zich ontwikkelt. Daarbij delen we bijvoorbeeld de jongeren iets meer risico toe dan de ouderen, want die eersten hebben veel meer tijd om hun pensioen op te bouwen dan de laatsten. Maar voor iedereen geldt dus: het streven is een koopkrachtig pensioen.’

Laatste woord aan de deelnemers

Het laatste woord over de zogenoemde pensioentransitie is nu aan de deelnemers. Wat vinden zij? Net als bij andere veranderingen in de arbeidsvoorwaarden moeten zij straks stemmen over het onderhandelingsresultaat dat de vakbonden en werkgevers hebben bereikt.

Van den Dungen: ‘Om iedereen goed voor te lichten wordt een publieksvriendelijke versie opgesteld van wat we willen en wat we daarover hebben afgesproken. Daarnaast gaan wij als FNV onze leden ook apart voorlichten, én we houden binnenkort diverse webinars waarop wij de boel mondeling toelichten en zij op de achtergrond via de mail of app alle mogelijke vragen kunnen stellen aan een team van deskundigen werkzaam bij de bond. De uitnodiging voor de stemming vindt uiteindelijk plaats middels een brief of mail die de FNV zal versturen.’

Als een meerderheid instemt met de solidaire premieregeling, dan gaat het pensioenfonds per 1 januari 2025 over op het nieuwe systeem. Volgens de wet hoeft dit overigens pas uiterlijk 1 januari 2028, maar Rail & OV wil ruim op tijd voorbereid en klaar zijn vóór de uiterlijke deadline.

‘We gaan over als de financiële situatie van het pensioenfonds, de dekkingsgraad, minimaal 105 procent is’, zegt Van den Dungen. ‘Minimaal 100 procent is nodig om alle deelnemers en gepensioneerden hun opgebouwde pensioenen mee te geven maar we willen ook alvast wat reserves hebben. Zitten we lager dan 105 procent, dan stellen we de overgang uit. Ter info: we zitten nu boven de 130 procent, maar de ervaring leert dat er in korte tijd veel kan gebeuren. Als we overgaan op bijvoorbeeld die 130 procent of meer, dan kunnen we de deelnemers gelijk al iets extra’s geven en gaan ze er direct al op vooruit. En dat zou helemaal mooi zijn.’